Opgroeien in een gezin waar één (van de) ouder(s) kampt met een alcohol -en/of drugprobleem is niet altijd makkelijk. Het gebruik van de ouder(s) beïnvloedt het leven van de kinderen. Kinderen groeien daardoor op in een vaak stressvol milieu met een veelheid aan problemen. Het is een kwetsbare groep van kinderen die meer risico vertoont op het ontwikkelen van een afhankelijkheidsprobleem en/of andere vormen van psychopathie vanaf de puberteit. Maar dit hoeft geen vaststaand gegeven te zijn. Gelukkig zijn kinderen van zichzelf al heel veerkrachtig en kan er ook gewerkt worden om deze veerkracht te vergroten of te versterken.
De Expertisegroep Ouders Onder Invloed en het Huis van het Kind Leuven ontwikkelden in 2016 met middelen van de Koning Boudewijnstichting een reeks filmpjes gericht naar lagere schoolkinderen die opgroeien met een alcohol- of drugafhankelijke ouder. De filmpjes belichten de problematiek van “opgroeien in een gezin onder invloed” vanuit verschillende perspectieven en laten de stem van lotgenoten weerklinken doorheen verschillende thema’s. Kinderen delen hun ervaring via korte quotes. Een ouder vertelt haar verhaal. Het geheel wordt toegelicht door een aantal deskundigen.
Dit beeldmateriaal is uitgewerkt ter bewustwording, ondersteuning en sensibilisering van ouders en kinderen die opgroeien in een situatie waarbinnen drugsmisbruik aanwezig is en/of een risico vormt. De filmpjes kunnen apart of samen vertoond worden aan de kinderen en aan hun ouders of andere relevante opvoeders.
Het doel is om het thema ouderschap en druggebruik bespreekbaar te maken en de veerkracht van deze kinderen te vergroten. Daarnaast willen de filmpjes ook de betrokken hulpverleners handvatten aanreiken om met deze ouders en hun kinderen aan het werk te gaan
Een eerste algemeen breed inzetbaar, laagdrempelig sensibiliseringsfilmpje schetst de situatie waar kinderen die opgroeien met een ouder onder invloed zich in bevinden. Getuigenissen van lotgenootjes en van ouders worden gebruikt om de thematiek levendig te maken. Het geheel wordt toegelicht door een aantal deskundigen. Deze video is zowel geschikt om te vertonen aan gebruikende als naar niet-gebruikende ouders en is bijvoorbeeld prima geschikt voor om gebruikt te worden in een consultatiebureau van K&G, scholen, CLB’s, Huizen van het Kind, CGGZ, een artsenpraktijk,… . Dit sensibliseringsfilmpje beoogt een brede maatschappelijke bewustwording over de effecten van ouderlijk alcohol- en druggebruik op (de beleving van) de kinderen. Deze video kan helpen om de koudwatervrees te overwinnen en het gesprek aan te gaan met lagere schoolkinderen en/of hun ouders over dit delicaat thema.
Vervolgens belichten 4 themafilmpjes achtereenvolgens ‘het drugsgebruik van mama of papa’, ’mijn emoties’, ‘mijn gezin’ en ‘de kracht van een netwerk’. Dit beeldmateriaal is gericht naar de groep van lagere schoolkinderen die opgroeien met een ouder met een afhankelijkheidsproblematiek. Getuigenissen van lotgenootjes en van ouders worden gebruikt om het hulpverleningsproces, met aandacht voor de beschermende factoren, op gang te trekken. Het geheel wordt toegelicht door een aantal deskundigen.
Opzet van deze 4 filmpjes is om deze kinderen te informeren en te ondersteunen en hen ervan bewust te maken dat er meerdere kinderen zich in gelijkaardige situatie bevinden. Het zou hen moeten uitnodigen om hun eigen ervaringen en gevoelens bespreekbaar te maken. Daarnaast kan het de veerkracht van deze kinderen vergroten. Beschermende factoren maken de kinderen weerbaarder: inzicht in de problematiek, autonomie, relatievaardigheid, zin voor initiatief, creativiteit, humor… Door die elementen te stimuleren, versterken we hun veerkracht.Daarnaast kunnen ouders door deze themafilmpjes meer inzicht verwerven in hun problematiek en de impact ervan op hun kind. Deze filmpjes richten zich naar lagere schoolkinderen met een ouder met een alcohol- en/of drugprobleem in een hulpverleningsrelatie. Ze bieden hulpverleners, opvoeders, zorgleerkrachten… een dankbaar hulpmiddel om met kinderen rond dit thema in dialoog te gaan.
Een uitgebreide handleiding voor het gebruik van dit beeldmateriaal vind je hier.
Hieronder vind je een opsomming van suggesties om de thuissituatie met kinderen te bespreken na het bekijken van het filmpje:
Deze video’s werden gerealiseerd door Filmpjesmakerij Get100.